Jak zostać rad­nym?

Jak zostać rad­nym? Jakie warunki trzeba spełnić by być rad­nym? Jakie predys­pozy­cje powinien mieć radny? Czym zaj­muje się radny? Ile zara­bia radny? Jakie przy­wileje przysługują rad­nemu? Obow­iązki radnego.

Czym zaj­muje się radny?

Radni to członkowie organów usta­wodaw­czo — kon­trol­nych na trzech szczeblach samorządu tery­to­ri­al­nego (rady gminy, rady powiatu i sejmiku wojew­ódzkiego) oraz jed­nos­tek pomoc­niczych (gminy sołectwa, dziel­nice, osiedla). Do głównych zadań rad­nych na wszys­t­kich szczeblach należy:

– uczest­nicze­nie w pra­cach rady i jej komisji oraz innych insty­tucji samorzą­dowych do których został wybrany lub desygnowany,

– wybór prze­wod­niczącego rady,

– reprezen­towanie wybor­ców w radzie gminy i w innych insty­tuc­jach samorzą­dowych oraz troszcze­nie się o ich sprawy,

– utrzy­manie stałej więzi z mieszkań­cami i ich organizacjami.

Obow­iązki radnego

Radni pode­j­mują najważniejsze decyzje doty­czące jed­nos­tki samorzą­dowej, w której radzie zasi­adają. M.in. w zakre­sie uch­wala­niu budżetu, bez­pieczeństwa, komu­nikacji, kul­tury, walki z bezrobo­cia, ochroną środowiska itd.

Jaki powinien być radny?

Zgod­nie z kodek­sem etyki, radny powinien kierować się zasadami bezstron­ności, rzetel­ności i jawności. Poza tym musi być ucz­ciwy. Nie może wyko­rzysty­wać stanowiska do załatwia­nia włas­nych interesów. Dodatkowo powinien być otwarty na potrzeby społeczności lokalnej i właśnie nimi kierować się pod­czas spra­wowa­nia funkcji. Od rad­nego wymaga się zna­jo­mości prawa oraz prob­lemów gminy, powiatu czy wojew­ództwa. Z pewnoś­cią przy­datne będą w pracy charyzma czy umiejęt­ności oratorskie.

Jak zostać radnym?

Rad­nym może zostać każda osoba, która ukończyła 18 lat i posi­ada zaświad­cze­nie o niekar­al­ności. Aby wys­tar­tować w wyb­o­rach, należy założyć komitet wybor­czy. Aby to zro­bić trzeba zebrać 5 osób mają­cych prawa wybor­cze . Powołanie komitetu musi być poparte 20 pod­pisami wybor­ców z prawami wybor­czymi. Jeśli kandy­daci komitetu chcą star­tować w wyb­o­rach w więcej niż jed­nym wojew­ództwie wyma­gane jest zebranie 1000 pod­pisów. Do zadań komitetu należy orga­ni­za­cja wyborów, zbiera­nia pod­pisów ( zależnie od jed­nos­tki tery­to­ri­al­nej: od 25 dla gminy poniżej 20 000 mieszkańców do 300 dla wojew­ództwa) pod lis­tami kandy­datów oraz tworze­nie spra­woz­da­nia finan­sowego (wydatki na rzecz kam­panii na man­dat wynoszą od 750zł dla gminy do 5 000 zł dla województwa) .

Ilość głosów koniecznych do znalezienia się w radzie danej jed­nos­tce samorządu tery­to­ri­al­nego zależy od jej wielkości.

Niek­tóre przy­wileje radego

– w związku z wykony­waniem man­datu korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonar­iuszy pub­licznych
– radny nie może zostać zwol­niony z pracy z powodu wykony­wa­nia man­datu
– pra­co­dawca musi zwol­nić rad­nego z wykony­wanych obow­iązków, aby mógł wziąć udział w obradach rady do, której należy
– przysługuje dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowe
– radny ma prawo do bezpłat­nego urlopu na czas trwa­nia kadencji

Ile zara­bia radny?

Radny nie otrzy­muje wyna­grodzenia za pracę, ponieważ jego stanowisko to służba. Przysługuje mu za to prawo do diety. Jest to rekom­pen­sata za utra­cone zarobki w cza­sie pełnienia funkcji, odgrywa także rolę zwrotu kosztów związanych z pełnie­niem man­datu. Wysokość diety usta­lana jest przez radę, różnią się w poszczegól­nych regionach.